اتصالات جوشی فولادی، که به نام اتصالات Butt-Weld نیز شناخته میشوند، ستون فقرات خطوط لوله صنعتی در سایزهای بزرگ و فشارهای متوسط تا بالا هستند. برخلاف اتصالات فورج (که برای سایزهای کوچک استفاده میشوند)، اتصالات جوشی برای ایجاد یک اتصال دائمی، یکپارچه و بدون درز بین لولهها طراحی شدهاند تا کمترین مقاومت را در برابر جریان سیال ایجاد کنند.
اتصالات جوشی
مجموعه مهر استیل به عنوان تأمین کننده تخصصی، این اتصالات را در گرید کربن استیل A234 WPB و استنلس استیل (مانند ۳۰۴ و ۳۱۶) و مطابق با استاندارد مرجع ASME B16.9 با قابلیت ردیابی کامل (Traceability) و ارائه گواهینامه MTC عرضه میکند.
اتصالات جوشی چیست و چرا در پروژههای بزرگ استفاده میشود؟
اتصال جوشی، اتصال لوله و فیتینگ از طریق جوشکاری لب به لب (Butt-Weld) است. این فرآیند، جوشکاری محیطی تمام نفوذی (Full Penetration Weld) را فراهم میکند و قطعه را از نظر ساختاری، بخشی از خود لوله میسازد.
اتصالات جوشی
مزیت جوش لب به لب (Butt-Weld) در مقابل سایر اتصالات
| مزیت | توضیح تخصصی |
| حداکثر استحکام | اتصال دائمی و یکپارچه، بالاترین استحکام مکانیکی و مقاومت در برابر فشار و خستگی را فراهم میکند. |
| کاهش افت فشار | سطح داخلی صاف و بدون لبه (Smooth Inner Surface) جریان سیال را بهبود بخشیده و افت فشار را به حداقل میرساند. |
| مناسب سایز بزرگ | بهترین و مقرون به صرفهترین روش اتصال برای لولههای با سایز ۲ اینچ به بالا است. |
تفاوت کلیدی با اتصالات ساکت ولد و دندهای
اتصالات جوشی، انتخابی برای خطوط اصلی و دائمی هستند. در حالی که اتصالات فورج (ساکت ولد و دندهای) عمدتاً برای لولههای زیر ۲ اینچ و در مکانهایی که نیاز به جداسازی آسانتر است، استفاده میشوند، اتصالات جوشی برای خطوط پرفشار و با قطر بالا (که نیاز به جوشکاری دقیق و حرفهای دارند) مناسبترند.
مرجع استانداردهای فنی و ابعادی (ASME B16.9)
انتخاب صحیح اتصالات جوشی نیازمند دقت کامل در مورد ابعاد، تلورانسها و رده ضخامت (Schedule) است. مرجع اصلی برای این اتصالات، استاندارد ASME B16.9 میباشد.
معرفی استاندارد ASME B16.9 (الزامات ابعادی)
ASME B16.9 تمام الزامات مربوط به ابعاد کلی، تلورانسها، و علامتگذاری اتصالات جوشی را پوشش میدهد. این استاندارد تضمین میکند که یک زانوی ۹۰ درجه از یک تولیدکننده، به طور دقیق با لوله یک تولیدکننده دیگر مطابقت داشته باشد.
مفهوم Schedule (رده ضخامت): ضخامت دیواره اتصالات جوشی
مهمترین عامل در تعیین مقاومت اتصالات جوشی، رده ضخامت (Schedule) آن است که باید دقیقاً با رده ضخامت لوله تطابق داشته باشد.
| رده ضخامت (Schedule) | توضیحات | کاربرد رایج |
| Schedule 40 (STD) | رایجترین ضخامت در اتصالات جوشی. | سیستمهای فشار متوسط و عمومی صنعتی. |
| Schedule 80 (XS) | ضخامت بیشتر (Extra Strong). | خطوط با فشار بالاتر و سرویسهای بخار و گاز. |
| Schedule 160 | بالاترین ضخامت در اتصالات صنعتی استاندارد. | خطوط با فشار بسیار بالا و دمای عملیاتی شدید. |
نکته کلیدی: اگر لوله Schedule 40 باشد، اتصالات جوشی نیز باید Schedule 40 باشند. مهر استیل اتصالات را در ردههای Sch. 10 تا Sch. 160 تأمین میکند
متریالهای اصلی: A234 WPB، استیل ۳۰۴ و ۳۱۶
گرید متریال، تعیینکننده مقاومت شیمیایی و حرارتی اتصال است.
H3: ASTM A234 WPB: پرکاربردترین گرید کربن استیل
ASTM A234 WPB پرمصرفترین متریال برای اتصالات جوشی در جهان است.
- WPB نشاندهنده عملیات جوشپذیری (Weldable) و کربن استیل (B Grade) است.
- کاربرد: خطوط انتقال نفت خام، گاز طبیعی، آب و بخار با دمای کاری بالا و فشار متوسط تا بالا.
A403 WP304/316: اتصالات جوشی استنلس استیل
برای مقابله با خوردگی و انتقال مواد شیمیایی، از گریدهای استنلس استیل استفاده میشود (استاندارد مرجع: ASTM A403):
- WP304/304L: برای کاربردهای عمومی و محیطهای با خوردگی خفیف.
- WP316/316L: حاوی مولیبدن، برای مقاومت حداکثری در محیطهای اسیدی، کلرایدی و پتروشیمی.
گریدهای دمای پایین (WPL6) و آلیاژی
برای خطوط برودتی (مانند آمونیاک یا LNG)، از گریدهای مخصوص مانند A420 WPL6 استفاده میشود که مقاومت به شکنندگی در دمای زیر صفر را تضمین میکند.
انواع محصول و جدول سایزبندی اتصالات جوشی
محصولات جوشی مهر استیل در سایزهای ۱/۲ اینچ تا ۴۸ اینچ و با قابلیت تأمین قطعات بزرگتر (Custom-made) ارائه میشود:
زانوها (Elbows): LR و SR
- زانو ۹۰ درجه Long Radius (LR): پرکاربردترین نوع. شعاع خمیدگی آن ۱.۵ برابر قطر اسمی است و برای کاهش افت فشار استفاده میشود.
- زانو ۹۰ درجه Short Radius (SR): شعاع خمیدگی آن ۱.۰ برابر قطر اسمی است. در فضاهای محدود استفاده میشود، اما افت فشار بیشتری ایجاد میکند.
- زانو ۴۵ درجه: برای تغییر جهت خط به صورت ملایم.
سهراهیها (Tees) و تبدیلها (Reducers)
- سهراهی مساوی (Equal Tee): هر سه پورت دارای قطر یکسان هستند.
- سهراهی کاهنده (Reducing Tee): پورت انشعاب کوچکتر از خط اصلی است.
- تبدیل هممرکز (Concentric Reducer): برای کاهش سایز در خطوط عمودی (Vertical).
- تبدیل غیرهممرکز (Eccentric Reducer): برای کاهش سایز در خطوط افقی (Horizontal) به منظور جلوگیری از جمع شدن گاز یا مایعات.
- درپوش (Cap) و کلاهک (Stub End)
جدول سایزبندی اتصالات جوشی (استاندارد B16.9)
| سایز اسمی (NPS) | قطر خارجی (OD) | ضخامت Sch. 40 (mm) | ضخامت Sch. 80 (mm) |
| ۲ اینچ | ۶۰.۳ | ۳.۹۱ | 5.54 |
| ۴ اینچ | ۱۱۴.۳ | ۶.۰۲ | ۸.۵۶ |
| ۶ اینچ | ۱۶۸.۳ | ۷.۱۱ | ۱۰.۹۷ |
| ۸ اینچ | ۲۱۹.۱ | ۸.۱۸ | ۱۲.۷۰ |
راهنمای خرید و استعلام قیمت اتصالات جوشی
اهمیت تست و گواهینامه MTC
هر اتصال جوشی باید دارای گواهینامه MTC (Material Test Certificate) باشد تا ترکیب شیمیایی متریال (A234 WPB یا A403) و خواص مکانیکی آن تضمین شود. مهر استیل تنها اتصالات با قابلیت ردیابی کامل (Traceability) را تأمین میکند.
نکات مهم نصب: آمادهسازی لبهها (Beveling)
اتصالات جوشی به طور معمول با لبههای آماده جوشکاری پخزده (Beveled End) ارائه میشوند تا فرآیند جوش لب به لب (Butt-Weld) به درستی انجام شود. هنگام خرید، از استاندارد پخزنی لبهها (به عنوان مثال ۳۷.۵ درجه) مطمئن شوید.
عوامل مؤثر بر قیمت نهایی اتصالات جوشی
- متریال و گرید: (A234 WPB، استیل ۳۱۶ یا فولاد آلیاژی).
- Schedule (رده ضخامت): (Schedule 80 گرانتر از Schedule 40 است).
- سایز و نوع: (زانوی Long Radius نسبت به Short Radius قیمت متفاوتی دارد).
- برند تولیدکننده: (برندهای اروپایی یا کرهای نسبت به برندهای آسیایی قیمت بالاتری دارند).
برای دریافت مشاوره فنی تخصصی، استعلام موجودی انبار و قیمت لحظهای انواع اتصالات جوشی (A234 WPB) در ردههای ضخامت Schedule 40 تا Sch. 160، با کارشناسان مهر استیل تماس بگیرید.